Facts
Ông X có ba người con. Do mâu thuẫn với con trai cả, ông X viết di chúc để lại toàn bộ tài sản cho hai người con còn lại và không chia phần nào cho con trai cả. Sau khi ông X mất, con trai cả thắc mắc: “Cha tôi có quyền truất quyền thừa kế của tôi không?”
Issue
Người lập di chúc có được phép truất quyền thừa kế của con cái hay không?
Rule
Điều 626 Bộ luật Dân sự 2015: Người lập di chúc có quyền “chỉ định người thừa kế, truất quyền hưởng di sản của người thừa kế.”
Tuy nhiên, Điều 644 BLDS quy định: một số đối tượng dù bị truất quyền thừa kế vẫn được hưởng phần di sản bắt buộc, gồm: con chưa thành niên, cha mẹ, vợ/chồng, và con thành niên không có khả năng lao động.
Application
Ông X có quyền truất quyền hưởng di sản của con trai cả trong di chúc.
Nếu con trai cả đã thành niên, có khả năng lao động bình thường thì việc truất quyền này hoàn toàn hợp pháp.
Nếu con trai cả chưa thành niên hoặc mất khả năng lao động thì dù bị truất quyền, anh ta vẫn được hưởng phần di sản bắt buộc bằng 2/3 suất của một người thừa kế theo pháp luật.
Conclusion
Người lập di chúc có quyền truất quyền thừa kế của con cái. Tuy nhiên, trong trường hợp con chưa thành niên hoặc không có khả năng lao động, pháp luật vẫn bảo vệ bằng cách dành cho họ phần di sản bắt buộc.